Từ nhận thức sâu sắc về vai trò và tầm quan trọng của công tác tuyên truyền miệng, trong những năm qua, Thị ủy đã quan tâm phát huy ưu thế, hiệu quả của công tác tuyên truyền miệng thông qua việc đẩy mạnh củng cố, kiện toàn đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên cơ sở. Đến nay, nhìn lại quá trình hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên cơ sở và công tác tuyên truyền miệng ở thị xã đã có những kết quả nhất định, cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ thị xã. Chất lượng công tác ngày được nâng lên. Từng đồng chí báo cáo viên, tuyên truyền viên ngày càng nhận thức rõ hơn về vai trò, vị trí, chức năng, nhiệm vụ, phương châm công tác trong hoạt động tuyên truyền, giảng dạy; nhiệt tình, năng nổ trong hoạt động, tác phong nghiêm túc, khiêm tốn, gần gũi, ngày càng thể hiện rõ hơn vai trò là cầu nối của Đảng với cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên, nhân dân; kịp thời định hướng, cung cấp thông tin, nắm bắt, phản ánh dư luận xã hội, tâm tư nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân, tham mưu nhiều biện pháp cụ thể giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ; thực hiện báo cáo, thông tin kịp thời đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các chuyên đề thời sự đến cán bộ, đảng viên và nhân dân. Hiệu quả hoạt động công tác tuyên truyền miệng đã góp phần định hướng thông tin, tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức, đấu tranh chống lại những quan điểm, tư tưởng sai trái, củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ thị xã.
Tuy nhiên, hiệu quả công tác tuyên truyền miệng và hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên cơ sở hiện nay vẫn bộc lộ rõ một số hạn chế, chưa đáp ứng được những yêu cầu của tình hình mới. Đó là: Đội ngũ đông nhưng chưa mạnh, thường xuyên biến động, nặng về cơ cấu, nhẹ về chuyên môn; phương thức hoạt động còn mang tính một chiều từ trên xuống, ít chú trọng nắm bắt thông tin hai chiều, thiếu khả năng chủ động lắng nghe, đối thoại. Vì thế, hiệu quả hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên trong thời gian qua còn chưa thật cao, chưa tương xứng với vị trí, vai trò của mình.
Những hạn chế, bất cập nêu trên do nhiều nguyên nhân nhưng chúng ta có thể thấy được những nguyên nhân cơ bản và chủ yếu sau:
Thứ nhất, mặc dù cấp uỷ đảng đã nhận thức khá rõ vai trò, vị trí của hoạt động báo cáo viên, nhưng trong thực tế vẫn chưa thật sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng lực lượng và nâng cao hiệu quả hoạt động. Công tác quản lý, phân công, theo dõi hoạt động đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên chưa chặt chẽ. Chưa có quy chế kiểm tra chất lượng bài giảng cũng như hiệu quả của công tác tuyên truyền.
Thứ hai, năng lực của đội ngũ báo cáo viên tuy đã được chú trọng nâng cao, thông qua việc chọn lựa kỹ càng của cấp uỷ cũng như cung cấp các loại thông tin cần thiết, song vẫn còn nặng về cơ cấu, chưa xem trọng tiêu chuẩn về khả năng nghiệp vụ và năng lực, điều kiện công tác; còn không ít báo cáo viên hạn chế về khả năng thuyết trình trước công chúng, mang nặng tính độc thoại, né tránh những vấn đề bức xúc, nhạy cảm nảy sinh từ thực tiễn mà dư luận đang quan tâm, nên chưa tạo được sự lôi cuốn và thuyết phục người nghe.
Thứ ba, có một số đồng chí báo cáo viên vẫn xem báo cáo viên là “nghề tay trái”, là nghĩa vụ nên chưa chú trọng làm tốt chức trách của người báo cáo viên như chưa đầu tư nghiên cứu, kết hợp tư liệu từ thực tiễn; đây là nguyên nhân xuất phát từ mâu thuẩn giữa yêu cầu có tính nghề nghiệp với thời gian thực tế của báo cáo viên dành cho hoạt động tuyên truyền.
Thứ tư, công tác bồi dưỡng nghiệp vụ và trình độ lý luận chưa được quan tâm. Các đồng chí được cử đi dự các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, lý luận do cấp trên tổ chức còn ít, chưa được quan tâm đúng mức.
Thứ năm, cơ sở vật chất, kỹ thuật phục vụ hoạt động của báo cáo viên hiện còn nhiều bất cập, chưa tạo được động lực để thu hút động viên những người có tâm huyết, năng lực phát huy cao nhất khả năng của mình. Thực hiện chi chế độ bồi dưỡng và cung cấp tài liệu cho báo cáo viên, giảng viên chưa đầy đủ, còn bất hợp lý, chưa đủ để động viên khuyến khích báo cáo viên, giảng viên nghiên cứu nâng cao chất lượng báo cáo.
Để giải quyết nguyên nhân những tồn tại, hạn chế trên nhằm mục đích nâng cao hiệu quả hoạt động công tác tuyên truyền miệng của Thị xã trong giai đoạn mới, tôi đề xuất với cấp ủy các cấp quan tâm một số giải pháp sau:
Một là, cấp ủy các cấp cần tiếp tục quán triệt Chỉ thị 17-CT/TW, ngày 15-10-2007 của Ban Bí thư về “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác tuyên truyền miệng trong tình hình mới”; nâng cao nhận thức của các cấp uỷ đối với công tác tuyên truyền miệng và hoạt động của đội ngũ Báo cáo viên, tuyên truyền viên; xem công tác tuyên truyền miệng là công tác của cả hệ thống chính trị. Tăng cường củng cố, kiện toàn và chỉ đạo nội dung hoạt động của đội ngũ Báo cáo viên. Tổ chức hoạt động của đội ngũ báo cáo viên phải thống nhất từ trên xuống dưới, có phân công cụ thể, phải gắn chặt với từng đối tượng; cung cấp kịp thời, đầy đủ các tài liệu thông tin cần thiết cho đội ngũ báo cáo viên.
- Thường xuyên tổ chức cho đội ngũ báo cáo viên, giảng viên được tập huấn bồi dưỡng nâng cao về tư tưởng chính trị, về chuyên môn, về kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ này, chú trọng kỹ năng sử dụng các phương tiện hiện đại phục vụ cho hoạt động.
Hai là các cấp uỷ đảng, chính quyền có trách nhiệm cung cấp đầy đủ tài liệu và thông tin cho báo cáo viên và tạo điều kiện cho hoạt động khai thác thông tin phục vụ cho hoạt động tuyên truyền miệng, nhất là thông tin liên quan trực tiếp đến nhiệm vụ chính trị tại địa phương. Thường xuyên cải tiến, nâng cao chất lượng Bản tin nội bộ của Thị ủy.
Ba là nâng cao năng lực hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên với tư cách là chủ thể của hoạt động tuyên truyền, tập trung vào việc không ngừng đổi mới nội dung và phương pháp trong hoạt động báo cáo, tuyên truyền; hiệu quả tuyên truyền phụ thuộc chủ yếu vào nội dung và phương pháp truyền đạt; vì vậy, cần xem việc đổi mới nội dung và phương pháp tuyên truyền là khâu đột phá trong việc nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền miệng trong giai đoạn mới.
Bốn là, quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện tác nghiệp cho báo cáo viên. Thực hiện nghiêm túc đầy đủ, đúng quy định chế độ cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên.
Trước những yêu cầu mới, đòi hỏi ngày càng cao đối với công tác tư tưởng trong điều kiện bùng nổ và tác động mạnh mẽ, phức tạp của thông tin, tác động của các luồng tư tưởng khác nhau hiện nay và những năm tới, cần phát huy vai trò, chức năng và ưu thế của tuyên truyền miệng và đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, cùng với các kênh thông tin, tuyên truyền khác để nâng cao sức mạnh tổng hợp và hiệu quả của công tác tư tưởng trong thời kỳ mới theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 5 (khoá X) “về công tác tư tưởng, lý luận, báo chí trước yêu cầu mới”, trong đó khẳng định: “nâng cao hiệu quả và chất lượng của công tác tuyên truyền miệng” và chỉ ra những định hướng cơ bản đối với công tác này. Đây là một trong những bước tiến quan trọng để nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng của Đảng đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thị xã lần thứ IX đã đề ra.
Hải Âu