Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã quy định tại nghị quyết này bao gồm các trường hợp thành lập, nhập, giải thể, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương (cấp huyện), xã, phường, thị trấn (cấp xã).
Theo Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15, các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn 2023-2025 gồm:
- Đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đồng thời có diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% tiêu chuẩn của đơn vị hành chính tương ứng quy định tại Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết số 27/2022/UBTVQH15 ngày 21/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (viết tắt là Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội);
- Đơn vị hành chính cấp huyện đồng thời có diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% tiêu chuẩn của đơn vị hành chính tương ứng quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội;
- Đơn vị hành chính cấp xã đồng thời có diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% tiêu chuẩn của đơn vị hành chính tương ứng quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Ý nghĩa của việc sắp xếp ĐVHC
Một là, Việc sắp xếp các đơn vị hành chính đã góp phần tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; cơ cấu lại và nâng cao chất lượng, trách nhiệm công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị ở cấp huyện, cấp xã sau sắp xếp đều được kiện toàn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; phục vụ tốt hơn cho doanh nghiệp và người dân.
Việc sắp xếp ĐVHC cơ bản phù hợp, đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận: cả nước thực hiện sắp xếp 21 đơn vị hành chính cấp huyện và 1.056 đơn vị hành chính cấp xã. Qua đó, giảm được 8 đơn vị hành chính cấp huyện và 561 đơn vị hành chính cấp xã; giảm được 429 cơ quan ở cấp huyện, 3.437 cơ quan ở cấp xã. Tinh giản biên chế 361 cán bộ, công chức cấp huyện, 6.657 cán bộ, công chức cấp xã; giảm chi ngân sách Nhà nước khoảng 2.008 tỷ đồng. (Theo số liệu (từ bài viết của tác giả Hà Văn - đăng ngày 31/7/2023 tại Cổng Thông tin điện tử Chính phủ xây dựng chính sách, pháp luật).
Hai là, Việc sắp xếp ĐVHC còn góp phần mở rộng không gian phát triển, tập trung nguồn lực, phát huy tiềm năng, lợi thế của các địa phương.
Việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giúp tập trung nguồn lực, phát huy tiềm năng, lợi thế, mở rộng không gian phát triển, tăng cường liên kết vùng; tạo thuận lợi phát huy nguồn lực đất đai, điều kiện tự nhiên, nguồn nhân lực và thu hút đầu tư, tạo động lực phát triển mới, thúc đẩy tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao quản lý Nhà nước.
Sắp xếp các ĐVHC tạo cân đối, hài hòa hơn trong phân bố dân cư, lãnh thổ, hạn chế tình trạng chia cắt, manh mún, nhất là trong bối cảnh Trung ương đang đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, trao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương.
Ba là, Tạo không gian phát triển mới với tư duy mới, tạo giá trị mới, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân; chú trọng giữ gìn, phát huy truyền thống văn hóa lịch sử, bản sắc của các địa phương, cộng đồng dân cư.
Cơ sở của việc sắp xếp ĐVHC:
Văn bản cấp Trung ương: Nghị quyết số 37-NQ/TW, ngày 24/12/2018 của Bộ Chính trị về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã (gọi tắt là Nghị quyết số 37-NQ/TW), Kết luận số 48-KL/TW, ngày 30/01/2023 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 (gọi tắt là Kết luận số 48-KL/TW); Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 ngày 19/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 (gọi tắt là Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15) và Nghị quyết số 117/NQ-CP ngày 30/7/2023 của Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 (gọi tắt là Nghị quyết số 117/NQ- CP).
Văn bản cấp tỉnh: Công văn số 789-CV/TU, ngày 19/6/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về triển khai Kết luận số 48-KL/TW, ngày 30/01/2023 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 (gọi tắt là Công văn số 789-CV/TU), Kế hoạch số 3303/KH-UBND ngày 31/8/2023 của UBND tỉnh về thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã tỉnh Bình Thuận giai đoạn 2023 – 2025, Quyết định số 870/QĐ- UBND ngày 11/4/2024 của UBND tỉnh về phê duyệt Đề cương nhiệm vụ triển khai Phương án tổng thế sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025 định hướng đến năm 2030, đồng thời thực hiện điều chỉnh địa giới hành chính để mở rộng thành phố Phan Thiết.
Quá trình triển khai thực hiện tại thị xã La Gi
Sáng ngày 11/10/2023, Ban Thường vụ Thị ủy (khóa XI) nghe và cho ý kiến Phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 của thị xã La Gi theo Tờ trình số 99/TTr-UBND, ngày 09/10/2023 của Ủy ban nhân dân thị xã. Sau khi nghe báo cáo, phân tích, đánh giá tính khả thi, ưu điểm, nhược điểm của từng phương án và ý kiến tham gia của các đồng chí dự họp, Ban Thường vụ Thị ủy thống nhất chọn Phương án điều chỉnh một phần diện tích tự nhiên khoảng 4,25 km2 (bao gồm toàn bộ diện tích của thôn Hồ Tôm 1,57 km2, thôn Phước Thọ 0,04km2, thôn Phước Hải 2,41km2 và thôn Mũi đá 0,23km2) và quy mô dân số khoảng 4.000 người của xã Tân Phước vào phường Phước Lộc để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 của thị xã La Gi (tại Kết luận số 918-KL/TU, ngày 17/10/2023 của Ban Thường vụ Thị ủy). Sau đó, Ủy ban nhân dân thị xã đã hoàn thiện Phương án số 3104/PA-UBND, ngày 11/10/2023 về phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025 của thị xã La Gi trình Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Sở Nội vụ).
Vừa qua, Ủy ban nhân dân thị xã ban hành Kế hoạch số 107/KH-UBND thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính xã Tân Phước và phường Phước Lộc (Điều chỉnh một phần diện tích tự nhiên của xã Tân Phước và phường Phước Lộc) (thuộc diện sắp xếp giai đoạn 2023 – 2025).
Mục đích sắp xếp ĐVHC xã Tân Phước và phường Phước Lộc:
Thứ nhất, sắp xếp đơn vị hành chính là chủ trương lớn của Đảng, việc sắp xếp ĐVHC cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 mở rộng không gian phát triển, phát huy nguồn lực, tiềm năng, phát huy lợi thế của các địa phương, thúc đẩy phát triển, nâng cao đời sống Nhân dân; thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết số 37-NQ/TW, Kết luận số 48-KL/TW, Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 và Nghị quyết số 117/NQ-CP, tạo chuyển biến rõ rệt về nhận thức, hành động của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ở các cơ quan, tổ chức, đơn vị và chính quyền địa phương các cấp; tạo sự đồng thuận, ủng hộ của Nhân dân và dư luận xã hội trong việc thực hiện sắp xếp ĐVHC.
Thứ hai, xác định rõ lộ trình, các công việc phải thực hiện trong từng năm, bảo đảm phù hợp với thực tiễn nhằm thực hiện thành công các mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ, giải pháp nêu tại Nghị quyết số 37-NQ/TW, Kết luận số 48KL/TW, Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 và Nghị quyết số 117/NQ-CP và Công văn số 789-CV/TU.
Thứ ba, xác định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm và sự phối hợp của các cơ quan, đơn vị, UBND các phường, xã (đặc biệt là xã Tân Phước, phường Phước Lộc) và các cơ quan có liên quan trong việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện việc sắp xếp ĐVHC.
Lộ trình thực hiện sắp xếp ĐVHC xã Tân Phước và phường Phước Lộc:
Năm 2023
Tiến hành rà soát, xây dựng Phương án tổng thể sắp xếp ĐVHC xã Tân Phước và phường Phước Lộc.
Năm 2024
- Xây dựng Đề án sắp xếp đơn vị hành chính xã Tân Phước và phường Phước Lộc (điều chỉnh một phần diện tích tự nhiên của xã Tân Phước vào phường Phước Lộc) (thuộc diện sắp xếp giai đoạn 2023 – 2025), gửi Sở Nội vụ và các cơ quan cấp tỉnh liên quan cho ý kiến trước khi trình Ban Thường vụ Thị ủy thông qua.
- Tổ chức lấy ý kiến cử tri trên địa bàn phường Phước Lộc, xã Tân Phước; thông qua Hội đồng nhân dân cấp xã, thị xã hồ sơ đề án sắp xếp ĐVHC xã Tân Phước và phường Phước Lộc (Điều chỉnh một phần diện tích tự nhiên của xã Tân Phước vào phường Phước Lộc) giai đoạn 2023 - 2025.
- Rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch của thị xã (Điều chỉnh Quy hoạch chung thị xã La Gi đến năm 2045; Điều chỉnh Chương trình phát triển đô thị thị xã La Gi đến năm 2045; Báo cáo đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị phường Phước Lộc mở rộng và Báo cáo rà soát thị xã La Gi đạt tiêu chí đô thị loại III theo phạm vi nội thị mở rộng).
- Tiến hành sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ người hoạt động không chuyên trách, người làm việc ở thôn, khu phố tại các ĐVHC cấp xã thực hiện sắp xếp.
- Sắp xếp lại, xử lý trụ sở, tài sản công của các cơ quan, tổ chức, đơn vị tại ĐVHC cấp xã thực hiện sắp xếp.
- Thực hiện việc chuyển đổi các loại giấy tờ liên quan của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp do thay đổi địa giới, tên gọi của ĐVHC cấp xã thực hiện sắp xếp.
Năm 2025
- Tiếp tục thực hiện việc sắp xếp lại, xử lý trụ sở, tài sản công của cơ quan, tổ chức, đơn vị tại ĐVHC cấp xã thực hiện sắp xếp.
- Hoàn thành việc chuyển đổi các loại giấy tờ liên quan của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp do thay đổi địa giới và tên gọi của ĐVHC cấp xã thực hiện sắp xếp.
- Phối hợp triển khai công tác lập mới, chỉnh lý, bổ sung hồ sơ, bản đồ địa giới ĐVHC các cấp theo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đối với từng ĐVHC cấp huyện, cấp xã theo hướng dẫn của UBND tỉnh.
- Sơ kết việc thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp xã, cấp huyện, tỉnh Bình Thuận.
Trong thời gian tháng 5 và tháng 6 của năm 2024, có các nội dung cần quan tâm là:
Ngay sau khi Sở Nội vụ và các sở, ngành có ý kiến phản hồi và lấy ý kiến của Ban Thường vụ Thị ủy; Phòng Nội vụ thị xã sẽ phối hợp Văn phòng Thị ủy, Ban Tổ chức Thị ủy, Văn phòng HĐND&UBND thị xã, các cơ quan, đơn vị có liên quan hoàn thiện hồ sơ Đề án sắp xếp ĐVHC xã Tân Phước và phường Phước Lộc giai đoạn 2023 – 2025 (hoàn thành trong tháng 5/2024).
Tiếp theo, tổ chức lấy ý kiến cử tri tại phường Phước Lộc và xã Tân Phước (hoàn thành trước ngày 05/6/2024) liên quan hồ sơ Đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã.
Nhân dân tại phường, xã quan tâm, tham gia tiếp xúc cử tri đầy đủ để bày tỏ ý kiến của mình và kịp thời để lãnh đạo địa phương tiếp nhận thông tin, phản hồi.
Sau khi lấy ý kiến cử tri, trình Hội đồng nhân dân cấp xã thông qua hồ sơ Đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã và gửi Ủy ban nhân dân thị xã để tổng hợp trình Hội đồng nhân dân thị xã. Hoàn thành trước ngày 12/6/2024.
Tiếp theo, trình Hội đồng nhân dân thị xã thông qua hồ sơ Đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã và gửi Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Sở Nội vụ) để tổng hợp trình Hội đồng nhân dân tỉnh. Hoàn thành trước ngày 14/6/2024.
…..........
Trong thời gian tới, Ban Tuyên giáo Thị ủy sẽ tiếp tục thông tin các văn bản liên quan đến sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã; chế độ, chính sách đối với đội ngũ dôi dư; kết quả lấy ý kiến cử tri và ý kiến của HĐND các cấp về sắp xếp các ĐVHC cấp huyện, cấp xã.